امروز :
|
 |
|
||||||||||||||||||||||
|
||||||||||||||||||||||
اما چه مسئله‌ای باعث شده تا شهروندان به‌سمت خرید این نوع سهام‌ها که با توجه به مسائل قانونی پرریسک محسوب می‌شوند، کشیده شوند.در واقع مسئله به پنج سال قبل برمی‌گردد. پاییز88 بود که یک شرکت شروع به فروش سهام خود کرد. با این حال ارزش سهام این شرکت برخلاف شرکت‌های بورسی به‌زودی رشد زیادی کرد و شایعاتی در مشهد منتشر شد که افرادی که در این شرکت سرمایه‌گذاری کرده‌اند، سرمایه آن‌ها چند برابر شده و حالا از این افزایش قیمت سهام، پول خوبی نصیب آن‌ها شده است.جالب اینجاست که باوجود ایجاد تب طلا و ارز در سال90 و91 باز هم تقاضا برای خرید این نوع سهام نه‌تنها کاسته نشد بلکه در این مقطع باز هم تقاضا برای این نوع سهام داغ بود. از نکات جالبی که در‌خصوص ارزش این نوع سهام وجود دارد، این است که برخلاف ارزش سهام‌های بورس گویا آن‌ها فقط قیمتشان افزایشی است چرا‌که رکود حاکم بر کشور در نیمه دوم سال92 و سال93 که باعث افت بیشتر سهام شرکت‌های بورس و حتی کاهش ارزش ملک و زمین‌های تجاری شده بود، نه‌تنها قیمت سهام این شرکتها کاهش نیافت، بلکه ارزش آن باز هم بیشتر شد. مسئله‌ای که با معادلات اقتصادی به‌هیچ عنوان هم‌خوانی ندارد. شاید همین ناهم‌خوانی با واقعیت‌های اقتصادی است که باعث شد شرکتی دیگر نیز از این فرصت استفاده کند و وارد گود شده و اقدام به فروش سهام کند. با این حال ورود مسئولان و پملب دفاتر غیرمجاز فروش سهام این دو شرکت باعث شده تا این سوال ایجاد شود که این پدیده جدید در اقتصاد مشهد تا کی ادامه می‌یابد؟ البته این نکته مهم نیز وجود دارد که مسئولان مربوطه که این روزها در مصاحبه های گوناگون از تخلفات صورت گرفته در خرید و فروش سهام این شرکتها می گویند و فعالیت دفاتر سهام را پلمپ و دوباره بازگشایی می کنند در این چند سال کجا بوده اند و چرا جلو این گونه فعالیتها تا کنون گرفته نشده است ؟شهرآرا همچنان این موضوع را به عنوان یک خواسته مردمی پیگیری می کند .
مردم چه می‌گویند؟
حسینی در‌خصوص اینکه چرا اقدام به خرید سهام این شرکتها کرده است، می‌گوید: پس‌اندازم ده میلیون تومان بود و برای تامین هزینه دامادی پسرم با آن سهام خریدم. وی تصریح می‌کند: وقتی که مقایسه می‌کنم و می‌بینم که سود سرمایه‌گذاری در این شرکتها چند برابر حقوقی است که یک کارمند درمی‌آورد، هر فردی وسوسه می‌شود که این نوع سهام‌ها را بخرد.
چنارانی یک شهروند دیگر نیز تامین آینده و حفظ ارزش پس‌اندازها را از دلایل خرید سهام این شرکتها بیان کرده و می‌گوید: سال91 تا به خودمان آمدیم، دیدیم همه کالاها قیمتشان چند برابر شده است. در این میان افرادی که ملکی یا زمینی و حتی خودرو داشتند، سود کردند. چرا قیمت دارایی‌های آن‌ها چند برابر شد، اما افرادی که دارایی‌های خود را در بانک‌ها پس‌انداز کرده بودند در عرض چند ماه دیدند ارزش پول آن‌ها یک‌سوم شده است؟ حالا خیلی‌ها برای جلوگیری از تکرار آن ماجرا به سمت خرید این نوع سهام‌ها گرایش یافته‌اند.
محمدی نیز می گوید: چندتا از اعضای فامیل ما اقدام به خرید این نوع سهام ها کردند و خودشان می گویند سود کرده ایم و پولمان دو برابر شده است،همین مسئله باعث شد تا من هم این نوع سهام ها را بخرم.
دلال‌ها چگونه سهام می‌فروشند؟
حقی یکی از واسطه‌های سهام در مشهد در‌خصوص شگردهای فروش این سهام‌ها می‌گوید: برخلاف تصوری که در جامعه وجود دارد به‌هیچ عنوان از روش تبلیغ در روزنامه استفاده نمی‌کنیم. حتی من فکر می‌کنم تبلیغاتی هم که برخی واسطه‌ها در فضای مجازی می‌کنند با توجه به اینکه طیف خریداران افراد میانسال و مسن هم هستند، نشان می‌دهد که این تبلیغات چندان باعث بازار گرمی برای این سهام‌ها نبوده‌اند.
وی می‌افزاید: تبلیغ برای فروش این سهام‌ها از روش فروش شرکت‌های هرمی الهام گرفته شده است، به‌طوری‌که سعی می‌کنیم در بین خانواده‌ها و دوستان این مسئله را جابیندازیم و بگوییم اگر مشتری بیاورید، پورسانت شما محفوظ است.
وی یکی دیگر از دلایل داغ‌شدن بازار سهام را عملکرد شرکت‌های سهام‌فروش می‌داند و می‌گوید: به‌عنوان مثال یک شرکت در مشهد آمد و اعلام کرد که ارزش سهام من 16تومان است، اما همان زمان به غیر از افراد معدودی نتوانستند سهام بخرند، بعد یک‌دفعه هنوز یک ماه نشده اعلام شد سهام شده 23تومان و شایعه شد، افرادی که قبلا سهام خریده‌اند حالا چند میلیون سود کردند.
وی ادامه می‌دهد: این مسئله باعث شد تا مردم برای خرید سهام ازدحام کنند، در این میان انتشار شایعاتی مبنی براینکه به‌عنوان مثال فردی ماشین خارجی خود را 20میلیون زیرفی داده و آمده سهام خریده و این‌جور مسائل باعث شد تا ارزش سهام در دلالی‌ها به 32تومان برسد. البته بعد ما خودمان یک شایع راه انداختیم که ارزش سهام دارد کم می‌شود، مردم آمدند و سهام را با قیمت کمتر به ما فروختند.
قانون چه می‌گوید؟
در ماده21 قانون تجارت درباره شرکت‌های سهامی خاص چنین می‌خوانیم: «شرکت‌های سهامی خاص نمی‌توانند سهام خود را برای پذیره‌نویسی یا فروش در بورس اوراق بهادار یا توسط بانک‌ها عرضه کنند یا به انتشار آگهی و اطلاعیه یا هر نوع اقدام تبلیغاتی برای فروش سهام خود مبادرت کنند، مگر اینکه از مقررات مربوط به شرکت‌های سهامی عام به‌نحوی که در این قانون مذکور است، تبعیت کنند» درباره شرکت‌های سهامی عام نیز این شرکتها با سرمایه بیشتر از 50میلیارد ریال حق معاملات سهام خود را در بازاری غیر از بازارهای دارای مجوز (بورس و فرابورس) ندارند.
امیر خجسته، رئیس کمیسیون شوراها و امور داخلی مجلس شورای اسلامی بر ضرورت مسدودسازی سایت فروش یک شرکت که در مشهد اقدام به فروش سهام می‌کند، تاکید کرده و می‌گوید: اقدام این شرکت در فروش سهام غیرقانونی بوده و کمیسیون شوراهای مجلس پیگیر برخورد با این نوع شرکت‌هاست.
با این حال روابط عمومی این شرکت این مسئله را تکذیب کرده و می‌گوید: دفاتر رسمی ما در سرتاسر کشور به فعالیت خود ادامه می‌دهند.واحد روابط عمومی این شرکت مطرح نیز درپاسخ به شهرآرا گفت: در‌حال‌حاضر پنج دفتر رسمی و 39دفتر خدمات سهام‌داران نیز در سطح کشور به فعالیت خود ادامه می‌دهند.براین اساس اظهارات دادستان به خرید و فروش‌های غیرقانونی سهام در دفاتر دلالی برمی‌گردد.
تعیین قیمت سهام ملاک ندارد
رئیس مرکز مطالعات اتاق بازرگانی، صنایع و معادن مشهد وجود خلأ قانونی در قوانین مربوط به بازار سرمایه را زمینه‌ساز چنین انحرافاتی دانست و می‌گوید: قیمت اوراق بهادار در بورس براساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود در‌حالی‌که نرخ سهام این شرکتها از طرف شرکت مشخص می‌شود. طبیعی است وقتی همیشه نرخ‌ها بالاتر تعیین شوند، میل به خرید بیشتر از فروش است. شرکت نیز می‌تواند با اندکی تامین مالی، اوراق متقاضی فروش را بازخرید کند. حال سوال اینجاست که اگر روزی خود شرکت پس از فروش بخش عمده‌ای از سهام به مردم، قیمت هر سهم را مثلاً هزار تومان تعیین کند چه اتفاقی می‌افتد. کسی می‌تواند اعتراض کند؟ چه کسی پاسخ‌گوست؟
محمدعلی خطیب می‌افزاید: در تمامی دنیا وقتی تعداد سهام یک شرکت افزایش می‌یابد، باید ارزش سهام آن نیز کاهش یابد، با این حال گویا شرکت‌هایی که در مشهد هستند منطق خودشان را دارند چرا‌که همزمان با افزایش تعداد سهام، قیمتشان نیز افزایش می‌یابد.وی در‌خصوص چرایی امتناع از رفتن به بورس توسط این شرکتها می‌گوید: این شرکتها به‌هیچ عنوان زیر بار فروش خود از طریق بورس نمی‌روند و علت آن این است که به محض این‌کار باید صورتحساب دارایی شرکت بررسی و توسط کارشناسان، سهام آن قیمت‌گذاری شود، شک نکنید که این قیمت بیشتر از 4هزار تومان نخواهد بود.
